OPERAS-PL to krajowy oddział europejskiej infrastruktury badawczej OPERAS. Rozpoczęliśmy swoją działalność w czerwcu 2021 r. przy Centrum Humanistyki Cyfrowej Instytutu Badań Literackich PAN. Za cel postawiliśmy sobie rozwój otwartych modeli komunikowania naukowego w humanistyce i naukach społecznych (HS) w Polsce. Po trzech i pół roku działalności 17 grudnia 2024 r. OPERAS-PL przekształciło się w konsorcjum, zrzeszające dziewięć instytucji naukowych i badawczych:
- Instytut Badań Literackich PAN (IBL PAN),
- Uniwersytet Łódzki (UŁ),
- Uniwersytet Śląski (UŚ),
- Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe (PCSS),
- Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego (ICM UW),
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (UAM),
- Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy (OPI PIB),
- Fundacja Centrum Cyfrowe,
- Politechnika Wrocławska – CLARIN-PL.
Jesteśmy częścią europejskiego konsorcjum OPERAS, zrzeszającego ponad sześćdziesiąt instytucji z kilkunastu krajów. Celem OPERAS jest rozwój e-infrastruktury i wspieranie transformacji cyfrowej w naukach humanistycznych i społecznych. W odpowiedzi na potrzeby badaczy, uczelni, bibliotek, wydawców i grantodawców Konsorcjum rozwija własne cyfrowe usługi i narzędzia, takie jak platforma GOTRIPLE łącząca istniejące zasoby informacji naukowej z całej Europy czy Certification, służąca kontroli jakości publikacji w open access.
Zespół OPERAS-PL stawia sobie za cel pełnienie roli łącznika pomiędzy różnymi grupami w środowisku nauk humanistycznych i społecznych: instytucjami naukowymi, wydawcami, właścicielami e-infrastruktur badawczych i badaczami. W nadchodzących latach chcemy współtworzyć hub wiedzy o e-infrastrukturze badawczej, narzędziach cyfrowych i modelach finansowania dla HS w Polsce i w Europie.
Jako część konsorcjum OPERAS koordynujemy laboratorium innowacji w komunikacji naukowej – OPERAS Innovation Lab, którego celem jest badanie potrzeb użytkowników i opracowywanie prototypów innowacyjnych usług i narzędzi tworzonych z myślą o środowisku naukowym. Działalność Labu można śledzić na stronie OPERAS Innovation Lab Observatory.