Gdzie najwygodniej wyszukiwać zasoby w otwartym dostępie? [część 1]

W OPERAS-PL przygotowujemy zestawienie popularnych serwisów do wyszukiwania literatury i danych badawczych dostępnych w Open Access. Będziemy je opisywać w kolejnych newsletterach OPERAS-PL (jeśli nie chcesz tego przegapić, zapisz się!). W listopadzie przyjrzeliśmy się czterem serwisom, dwóm polskim i dwóm zagranicznym) udostępniającym zbiory danych tekstowych (artykułów naukowych, monografii, dokumentów) lub wizualnych (zdjęć, skanów).

Biblioteka Nauki zawiera pełne teksty artykułów naukowych z polskich czasopism oraz książek opublikowane w otwartym dostępie. W bazie znajdują się m.in. zdigitalizowane zbiory różnych bibliotek, również wiele zaskakujących pozycji wydanych przed kilkudziesięciu laty. 

Plus: na stronie łatwo można znaleźć informację o instytucjach, których wydawnictwa lub zbiory udostępnione są w bazie serwisu.

Minus: jeśli nie jest się pewnym, czego się szuka, wyszukiwarka nie będzie najwygodniejszym narzędziem do sformułowania pytań kwerendy. 

Federacja Bibliotek Cyfrowych zawiera zdigitalizowane zbiory polskich instytucji kultury: fotografie, plakaty, dzieła sztuki, czasopisma i książki. 

Plus: zbiory FBC są bogate i różnorodne, można je filtrować przy użyciu wygodnych i dość intuicyjnych kategorii.

Minus: zbiory FBC pochodzą z ponad 100 źródeł i nie są powiązane spójnym zestawem haseł tematycznych, co znacząco utrudnia ich przeszukiwanie. Przykładowo interesujące nas zagadnienie może być opisane przy pomocy kilkudziesięciu różnych haseł, trudno jest więc dotrzeć do wszystkich zbiorów, które nas interesują.

Isidore to wyszukiwarka różnego typu dokumentów stworzona specjalnie dla humanistów i badaczy społecznych. W Isidore znajdziemy materiały tekstowe, audiowizualne i inne typy danych powstałe po francusku, angielsku i hiszpańsku. Bazę można przeszukiwać za pomocą słów kluczowych i filtrów, takich jak: rodzaj dokumentu, autor, data publikacji czy dyscyplina. W oparciu o mechanizm i zasoby Isidore powstaje GoTriple

Plus: dostęp do bardzo różnorodnych treści i to od razu z dziedziny nauk humanistycznych i społecznych!

Minus: tzw. próg wejścia jest dość wysoki i nie jest łatwo rozeznać się w bogatej zawartości bazy. Aby efektywnie korzystać ze strony, trzeba utworzyć na niej konto.

Core jest brytyjską inicjatywą, która gromadzi wielojęzyczne zasoby naukowe, opublikowane w otwartym dostępie w kilkudziesięciu krajach, w tym Polsce. Za pośrednictwem API CORE daje również dostęp do tzw. surowych danych zgromadzonych w swojej bazie. 

Plus: strona zawiera wielojęzyczne dokumenty z krajów całego świata, jest więc idealna na szybkie rozeznanie się w zagranicznych zasobach w wybranym temacie.

Minus: zbiory nie są tworzone z myślą o dyscyplinach humanistycznych czy społecznych i pochodzą z rozproszonych źródeł.

Opracowanie: Magdalena Wnuk, IBL PAN