Przedstawiamy kolejną część cyklu, w którym przyglądamy się popularnym serwisom do wyszukiwania literatury i danych badawczych dostępnych w Open Access (poprzednią opublikowaliśmy w listopadzie). Tym razem pod lupę trafiły: Polona, Academica, DOAJ i DOAB oraz OpenEdition.
Polona to wyszukiwarka zdigitalizowanych zbiorów Biblioteki Narodowej: rękopisów, dokumentów, prasy, książek, czasopism i artykułów, map, fotografii, zapisów nutowych, pocztówek i rysunków. Co ciekawe, od czasu pandemii popularność Polony bardzo wzrosła i rocznie odwiedza ją ok. miliona osób. Mamy nadzieję, że przyczyni się to do dalszego rozwoju tej platformy przez Bibliotekę Narodową.
Plus: wygodny i przejrzysty interfejs użytkownika. Wyszukiwanie ułatwiają dobrze przygotowane metadane. Na platformie można także przeszukiwać zdigitalizowane katalogi kartkowe Biblioteki Narodowej.
Minus: nie wszystkie zdigitalizowane treści są dostępne online (zależy to od licencji). Do niektórych dostęp można uzyskać tylko korzystając z komputera w Bibliotece Narodowej.
Academica to platforma służąca do korzystania z cyfrowych zasobów Biblioteki Narodowej online. Oprogramowanie Academici jest również udostępniane partnerskim instytucjom (listę można znaleźć tutaj), dzięki czemu dostęp do zastrzeżonych zasobów można uzyskać nie tylko w BN, ale też w innych placówkach na terenie całej Polski.
Plus: wygodna przeglądarka zasobów w Bibliotece Narodowej.
Minus: dostęp do niektórych materiałów jest możliwy tylko na lokalnych komputerach.
DOAJ i DOAB, czyli Directory of Open Access Journals i Directory of Open Access Books, to serwisy agregujące informacje o renomowanych (i wiarygodnych) czasopismach ze wszystkich dyscyplin nauki wydawanych w Open Access.
Plus: dzięki obu serwisom możemy dotrzeć do informacji o rzetelnych wydawnictwach i czasopismach publikujących w OA.
Minus: wiele polskich czasopism publikujących w OA nie zarejestrowało się jeszcze w DOAJ, więc niestety nie znajdziemy ich w tym serwisie. Obie platformy nie dają dostępu do treści, a przekierowania na strony wydawców i redakcji nie zawsze są dokładne. Nie należy więc ich używać jako wyszukiwarki pełnych tekstów.
OpenEdition to francuska platforma udostępniająca książki i czasopisma naukowe wydane w różnych językach (przede wszystkim po francusku, angielsku niemiecku). OpenEdition Books w tej chwili umożliwia dostęp do kilku tysięcy książek z całego świata. Na OpenEdition Journals znajdują się m.in. czasopisma IBL PAN: Teksty Drugie, Pamiętnik Literacki i Napis.
Plus: spójny wizualnie i dobrze pozycjonowany serwis. Zawiera rozbudowane metadane i system tagów, ułatwiających wyszukiwanie.
Minus: mimo, że serwis stale się powiększa, nadal zawiera głównie treści w języku francuskim i angielskim.
Opracowanie: Magdalena Wnuk, IBL PAN