19 lutego obchodzimy Dzień Nauki Polskiej. Z tej okazji zadaliśmy sobie pytanie: co my, Centrum Humanistyki Cyfrowej IBL PAN, zrobiliśmy w minionym roku dla polskiej nauki? Jako, że trochę się tego nazbierało, przygotowaliśmy dla Was małe zestawienie.
Jako członek OPERAS współtworzymy usługi i narzędzia badawcze dla humanistyki i nauk społecznych
30 czerwca europejska inicjatywa dla otwartej komunikacji w naukach humanistycznych i społecznych infrastruktura OPERAS, której członkiem jest IBL PAN, została wpisana na listę Europejskiej Mapy Drogowej Infrastruktur Badawczych. OPERAS jest jednym z 11 projektów infrastrukturalnych, uznanych w 2021 r. za kluczowe dla rozwoju i integracji infrastruktury naukowej w Unii Europejskiej.
Utworzyliśmy OPERAS-PL
W czerwcu 2021 r. odbyło się spotkanie inauguracyjne naszej nowej inicjatywy OPERAS-PL, której celem jest krzewienie w Polsce innowacyjnych sposobów popularyzowania badań humanistyki i nauk społecznych. Od lipca wysyłamy Newsletter OPERAS-PL, w którym dzielimy się narzędziami i dobrymi praktykami w obszarze otwartego dostępu i innowacyjnych publikacji. Od listopada wydajemy też cykl #KróloweHumanistyki, promując na Facebooku nietradycyjne sposoby dzielenia się wiedzą i wynikami badań.
Opublikowaliśmy politykę otwartości Instytutu Badań Literackich PAN
Uporządkowaliśmy rozproszone procedury związane z deponowaniem i udostępnianiem publikacji w Instytucie, a także dokumentację o etyce wydawniczej i zarządzaniu danymi badawczymi. Zadaniem polityki otwartości jest również zachęcenie badaczy i badaczek do tworzenia planów zarządzania danymi w swoich projektach badawczych, a także deponowania w RCIN (Repozytorium Cyfrowym Instytutów Naukowych) wszystkich tekstów naukowych, do których autorzy mają odpowiednie prawa.
Zobacz naszą politykę otwartości
Wspólnie z kolegami i koleżankami z konsorcjum OPERAS zrealizowaliśmy badanie dotyczące innowacyjnego publikowania
W ramach zakończonego w czerwcu projektu OPERAS-P dogłębnie przyjrzeliśmy się temu, w jaki sposób humaniści i badacze społeczni piszą i publikują. Dowiedzieliśmy się mnóstwa pożytecznych rzeczy, w tym m.in. tego, że choć monografia nadal pozostaje „królową humanistyki”, naukowcy i naukowczynie postrzegają innowacyjne sposoby prezentacji wyników badań jako nową i pożądaną formę, z którą chcą się coraz częściej mierzyć.
Rozwijamy sieć polonistów i polonistyk z całego świata
Informujemy o działalności instytucji badających literaturę i kulturę polską na całym świecie: o ich dokonaniach i problemach, o wydarzeniach, projektach, publikacjach i różnych formach edukacji. Wspólnie z Międzynarodowym Stowarzyszeniem Studiów Polonistycznych tworzymy „Geopolonistykę” – mapę polonistycznych instytucji naukowych, której nadamy nowe życie w projekcie „Geopolonistyka – wirtualny most pomiędzy kulturami”, realizowanym w tym roku w ramach programu „Promocja Języka Polskiego” (NAWA). Będziemy rozwijać się dla Was: gromadzić dane o nauce, informować o niej i służyć jej promocji.
Wspieramy polską edukację zdalną w czasie pandemii
Udostępniamy treści o polskiej literaturze i kulturze na stronach Nowej Panoramy Literatury Polskiej ze znakiem jakości IBL PAN. Osoby uczące innych mogą skorzystać z naszych kolekcji cyfrowych na Nplp.pl – związanych m.in. z twórczością Bolesława Prusa, Henryka Sienkiewicza, Wisławy Szymborskiej, Bolesława Leśmiana – oraz powstającymi naukowymi edycjami cyfrowymi na Tei.nplp.pl. Nasze treści przywoływane są w podręcznikach do języka polskiego, książkach (G. Piątek, Niezniszczalny. Bohdan Pniewski. Architekt salonu i władzy, Wydawnictwo Filtry, Warszawa 2021), platformach edukacyjnych (m.in. Filmoteka Szkolna, Zintegrowana Platforma Edukacyjna), a także na stronach Wikipedii i blogach. Strony Nowej Panoramy Literatury Polskiej są polecanym źródłem do przygotowania uczennic i uczniów do Olimpiady Literatury i Języka Polskiego.
Budujemy wielojęzyczną platformę GoTriple
W 2021 r. razem z kolegami i koleżankami z projektu TRIPLE pracowaliśmy nad stworzeniem nowej platformy zbierającej zasoby humanistyki i nauk społecznych (publikacje, dane badawcze, opisy projektów) opublikowane w otwartym dostępie w jednym z dziewięciu języków (w tym polskim). W listopadzie zorganizowaliśmy pierwszą międzynarodową konferencję projektu. Byliśmy także współorganizatorami hackathonu GoTriple, na którym pracowaliśmy na rozbudowaniem słownika pojęć, które będą porządkować zasoby na platformie.
Zobacz wersję beta platformy GoTriple
Utworzyliśmy Laboratorium Infrastruktury Badawczej Literaturoznawstwa
Brzmi ambitnie? I takie właśnie jest. W ramach projektu DARIAH-PL wspólnie z 17 instytucjami naukowymi z całej Polski budujemy badawczą infrastrukturą humanistyki cyfrowej Dariah.lab.