Jakiś czas temu zwróciliśmy się do polskich wydawnictw naukowych z prośbą o wypełnienie ankiety dotyczącej praktykowania otwartego dostępu. Odbyliśmy także kilka wywiadów z przedstawicielami i przedstawicielkami branży wydawniczej (polskiej i europejskiej), najbardziej aktywnymi na polu udostępniania książek online. Na tej podstawie możemy stwierdzić, że o ile otwartość czasopism naukowych jest na całkiem dobrym poziomie, o tyle publikowanie monografii naukowych w formie cyfrowej w otwartym dostępie wciąż jest dla wydawnictw sporym wyzwaniem (zachęcamy do zapoznania się z pierwszą wersją raportu z naszych badań: https://otwartanauka.hypotheses.org/440). Mimo to zdecydowanie warto podjąć ten wysiłek, otwarty dostęp do książek naukowych znacząco ułatwia dotarcie do potencjalnych odbiorców w środowisku naukowym, co bezpośrednio przyczynia się do sukcesu wydawniczego.
W ramach realizowanego przez nas projektu związanego z rozwojem polskiego oddziału europejskiej sieci współpracy OPERAS (o którym więcej można przeczytać w naszym wcześniejszym wpisie) postanowiliśmy zrealizować spotkanie warsztatowe metodą design thinking dla redaktorów/rek, kierowników/czek i pracowników/czek wydawnictw, zainteresowanych innowacyjnymi praktykami wydawniczymi. Naszym celem jest wzmocnienie pozycji cyfrowych, otwartych publikacji naukowych z zakresu humanistyki i nauk społecznych, dlatego liczymy na to, że efektem spotkania będzie przynajmniej częściowa odpowiedź na pytanie o realistyczny i dostosowany do polskiej specyfiki model biznesowy wspierający publikowanie książek naukowych w otwartym dostępie.
Dlaczego design thinking? Co dwie głowy to nie jedna!
Jako Centrum Humanistyki Cyfrowej chcemy pomóc wydawnictwom znaleźć rozwiązanie na problemy związane z publikowaniem książek naukowych w otwartym dostępie. Jednak żeby było ono jak najlepsze, różne strony – wydawcy, twórcy technologii, i jej użytkownicy – od początku muszą być zaangażowane w proces jego projektowania. Jednym z najlepszych podejść, które to umożliwiają jest właśnie design thinking.
Dlatego w CHC zdecydowaliśmy się na zorganizowanie spotkania właśnie w tej metodologii. Mamy nadzieję, że ułatwi ono wymianę doświadczeń i know-how oraz będzie początkiem długofalowej współpracy pomiędzy wszystkimi uczestnikami warsztatu.
Co warto wiedzieć o design thinking przed wzięciem udziału w spotkaniu?
- Warsztat projektowy to nie nauka, a praktyka! Trenerzy to nie nauczyciele, a organizatorzy nadający strukturę spotkaniu. Wspólnie pracujemy nad rozwiązaniem wspólnych problemów.
- Razem mamy większą siłę oddziaływania (np.na decydentów politycznych lub duże koncerny) niż jako pojedyncze podmioty w starciu z większymi problemami systemowymi.
Przykład: jeśli jest na rynku oprogramowanie, które mogłoby usprawnić pracę naszego wydawnictwa, ale nie jest dostosowane do polskich wymogów redakcyjnych czy rynkowych, to probelem dotyczy prawdopodobnie większej liczby wydawnictw. Jako koalicja wydawców za pośrednictwem CHC możemy wspólnie zwrócić się do dostawców usług z prośbą o dostosowanie narzędzia wg wskazanych wymagań. Usługodawca będzie bardziej skłonny dopracować produkt, którego użyje więcej niż jeden potencjalny klient.
- Spotkanie przedstawicieli różnych środowisk – wydawnictw mniejszych i większych, dostawców usług i wdrożeniowców – to unikalna okazja do zobaczenia przez wszystkie strony szerszej perspektywy.
- To, co wypracujemy na spotkaniu, będzie mieć realny wpływ na końcowy produkt (narzędzie, ścieżkę postępowania czy model), wspierający publikowanie książek naukowych w otwartym dostępie.
Uczestnicy spotkania będą mogli przedstawić ich własne bolączki i wskazać, jakie rozwiązania byłyby korzystne dla nich. Zainwestowanie czasu w projektowanie narzędzia skrojonego na miarę jest o wiele bardziej opłacalne długofalowo niż błądzenie w gąszczu niedopasowanych rozwiązań.
Wiemy, że w codziennej pracy i natłoku zadań często nie ma czasu na rozważanie strategii, czy testowanie nowych narzędzi, a dwudniowe warsztaty mogą wydawać się nadmiarowe. Jednak bez uwzględnienia cennego doświadczenia i perspektywy przedstawicieli i przedstawicielek branży trudno jest zrozumieć ich problemy i sposoby funkcjonowania, a co dopiero zaproponować rozwiązania skrojone na miarę realnych potrzeb. Warsztaty design thinking zapewnią nam też przestrzeń, żeby zaprezentować, co mamy do zaoferowania jako CHC i dowiedzieć się, co z tego będzie najbardziej przydatne z perspektywy wydawnictw.
Jak wygląda praca w metodologii design thinking?
Podczas warsztatów uczestnicy i uczestniczki zmierzą się z realnym wyzwaniem poszukiwania nowego modelu wydawniczego dla monografii w otwartym dostępie z uwzględnieniem własnych doświadczeń i znajomości rynku wydawniczego.
Z pomocą doświadczonych prowadzących przejdą przez pełny cykl projektowania innowacji, który składa się z kilku konkretnych etapów. Pierwszy dzień warsztatowy poświęcony jest zapoznawaniu się z wyzwaniem, zgłębieniu tematu z różnych perspektyw i wyznaczaniu punktów wspólnych. Podczas drugiego spotkania przechodzi się do poszukiwania odpowiedzi na zadane wcześniej pytania i testuje się, w jakim stopniu byłyby one korzystne z punktu widzenia wszystkich interesariuszy.
Współpracujący z nami trenerzy związani są z agencją Hearts&Heads i Warsztatem Innowacji Społecznych, przez co mają doświadczenie zarówno w projektach stricte komercyjnych, jak i działaniach wspierających kulturę i procesy społeczne (np. Festiwal Kultury Żydowskiej, czy portal ekultura.org). Więcej o metodach i przykładach wykorzystania metod design thinking w praktyce można przeczytać na ich blogu: https://hshs.pl/blog/
Efektem spotkania mają być propozycje rozwiązań, które następnie posłużą rozwojowi konkretnych, możliwych do wdrożenia narzędzi czy strategii wspierających publikowanie książek naukowych w otwartym dostępie.
Dlaczego warto wziąć udział?
- poznacie dostawców usług i ich perspektywę na rynek usług wydawniczych
- zyskacie okazję, aby wymienić się doświadczeniami z innymi wydawnictwami, które mogą mieć podobne problemy, dowiecie się, jakie rozwiązania możemy zaproponować w ramach dostępnych technologii i czy są dla was odpowiednie
- będziecie mieć wpływ na końcowy produkt, który będzie dostosowany do Waszych potrzeb
Szczegóły dla uczestników
Wspólnie z trenerami ze współpracującej z nami agencji Hearts&Heads zaplanowaliśmy 2-dniowe warsztaty w metodologii design thinking, które odbędą się online w dniach:
📆 14-15 marca 2023
⏰ 9:00 – 16:00
🔗 platforma ZOOM — link do spotkania zostanie przesłany w przeddzień wydarzenia na adres mailowy podany przy rejestracji
▶️ link do rejestracji: https://forms.gle/L1h35RW3oWGQ83s38
Dla każdego z wydawnictw mamy maksymalnie 2 miejsca, prosimy zatem o wskazanie osób reprezentujących, które będą mogły wziąć udział w całym dwudniowym warsztacie i są zainteresowane innowacyjnymi praktykami wydawniczymi. Liczba miejsc jest niestety ograniczona i decyduje kolejność zgłoszeń.
Elearning icons created by juicy_fish – Flaticon| Workshop icons created by juicy_fish – Flaticon | Creative idea icons created by juicy_fish – Flaticon